ChatGPT đã và đang gây bão trên toàn thế giới. Trong thời gian ngắn, nó đã trở thành ứng dụng phát triển nhanh nhất trên thế giới. Bài viết này sẽ giúp chúng ta khám phá tát tần tật về ChatGPT. Đồng thời, hỗ trợ chúng ta cân nhắc về việc sử dụng nó. Cũng như suy đoán về những phát triển và cải tiến trong tương lai dành cho sự đổi mới AI đáng chú ý này.
1. ChatGPT là gì?
ChatGPT là một chatbot AI do OpenAI phát triển. Nó được thiết kế để cung cấp các tương tác đàm thoại giống con người.
Nền tảng của ChatGPT là kiến trúc GPT (Generative Pre-training Transformer). Và từ viết tắt làm nổi bật các đặc điểm chính của mô hình AI này:
- Generative : Các mô hình GPT có khả năng tạo nội dung mới. Dựa trên các mẫu và ngữ cảnh mà chúng đã học được từ dữ liệu đào tạo. Qua đó, có thể tạo văn bản giống con người phù hợp với ngữ cảnh.
- Pre-training : Các mô hình được đào tạo trước trên một lượng lớn dữ liệu văn bản từ nhiều nguồn khác nhau. Cho phép chúng tìm hiểu nhiều loại mẫu ngôn ngữ, ngữ pháp, sự kiện và ngữ cảnh. Quá trình đào tạo trước này tạo nền tảng cho khả năng tạo văn bản chất lượng cao của họ.
- Transformer : Các mô hình GPT được xây dựng trên kiến trúc Transformer. Một mô hình mạng thần kinh được thiết kế cho các tác vụ xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Kiến trúc Transformer sử dụng các cơ chế tự chú ý và xử lý song song. Để xử lý hiệu quả các tác vụ ngôn ngữ quy mô lớn và tạo văn bản chính xác theo ngữ cảnh.
Là một công cụ xử lý ngôn ngữ tự nhiên do AI cung cấp. ChatGPT có khả năng hiểu và tạo văn bản dựa trên lời nhắc mà bạn đưa ra. Nó có nhiều ứng dụng. Từ trả lời câu hỏi của bạn đến giúp bạn soạn thảo nội dung, dịch ngôn ngữ, v.v.
2. Lịch sử và sự phát triển của ChatGPT
Lịch sử của ChatGPT bắt đầu vào năm 2018. Khi OpenAI lần đầu tiên giới thiệu mô hình ngôn ngữ GPT của mình. Mô hình này có khả năng tạo ra các câu trả lời giống như con người đối với các câu hỏi và cuộc trò chuyện. Điều này truyền cảm hứng cho việc tạo ra ChatGPT.
Sê-ri GPT bắt đầu với GPT-1. Đây là một mô hình ngôn ngữ đầy hứa hẹn nhưng hạn chế.
Phiên bản kế nhiệm của nó là GPT-2, đã được phát hành vào tháng 2 năm 2019. Nó đã chứng minh những cải tiến đáng kể về khả năng hiểu ngôn ngữ và khả năng tạo.
Tuy nhiên, chính GPT-3, được phát hành vào tháng 6 năm 2020. Mới thực sự cách mạng hóa bối cảnh AI tổng hợp với sức mạnh và hiệu suất chưa từng có.
Theo thời gian, OpenAI đã tinh chỉnh GPT-3 để tạo ra GPT-3.5. Đây là một phiên bản nâng cấp và phiên bản ChatGPT có sẵn miễn phí trên trang web của OpenAI.
OpenAI chính thức ra mắt ChatGPT vào tháng 11 năm 2022. Nó đã thành công ngay lập tức. Dựa trên thành công của GPT-3.5, OpenAI đã giới thiệu GPT-4. Một phiên bản mang lại những cải tiến đáng chú ý về hiệu suất, khả năng mở rộng và khả năng tổng thể của ChatGPT.
Sự phát triển của ChatGPT từ GPT-3 sang các dòng GPT-3.5 và GPT-4 tiên tiến hơn. Đó là minh chứng cho sự tiến bộ nhanh chóng đạt được trong nghiên cứu và phát triển AI tổng quát.
3. 4 tính năng chính của ChatGPT
3.1. Hiểu ngôn ngữ tự nhiên nâng cao
Một trong những thành phần chính của ChatGPT là khả năng hiểu ngôn ngữ của con người. Nhờ vào mô hình ngôn ngữ lớn cơ bản của nó. Sự hiểu biết sâu sắc về ngữ pháp, cú pháp và ngữ nghĩa của mô hình. Cho phép mô hình tạo ra văn bản chất lượng gần giống với nội dung do con người tạo ra.
Khả năng hiểu ngôn ngữ tự nhiên của ChatGPT cho phép ChatGPT dễ dàng tham gia vào các cuộc hội thoại và diễn giải các câu hỏi, nhận xét cũng như hướng dẫn với độ chính xác đáng kinh ngạc.
3.2. Nhận thức theo ngữ cảnh
ChatGPT có thể giữ lại ngữ cảnh từ các cuộc trò chuyện trước đó để cung cấp phản hồi mạch lạc và phù hợp hơn. Tuy nhiên, các mô hình GPT nói chung có ngữ cảnh giới hạn xác định lượng văn bản. Mà chúng có thể xử lý và giữ lại cùng một lúc.
Đối với GPT-3, cửa sổ ngữ cảnh đó là 2048 mã thông báo. Tương đương với khoảng 2.000–3.000 từ, tùy thuộc vào ngôn ngữ và cấu trúc của văn bản. Theo OpenAI, GPT-4 tiên tiến hơn nhiều và có thể diễn giải và xuất văn bản lên tới 25.000 từ.
Nhận thức về bối cảnh là thứ cho phép mô hình hoạt động tốt hơn trong cuộc trò chuyện qua lại và duy trì tính nhất quán trong các phản hồi của nó.
3.3. Kiến thức miền rộng
Một tính năng quan trọng khác của Chat GPT là cơ sở kiến thức mở rộng của nó. Chatbot AI đã được đào tạo trên một tập dữ liệu khổng lồ chứa văn bản từ nhiều nguồn. Vì vậy nó có thể tạo phản hồi về nhiều chủ đề khác nhau.
Chúng ta có thể tương tác với ChatGPT về các chủ đề bao gồm:
- Khoa học và công nghệ : Vật lý, hóa học, sinh học, thiên văn học, khoa học máy tính, kỹ thuật, v.v.
- Nghệ thuật và nhân văn : Văn học, lịch sử, triết học, nghệ thuật thị giác, âm nhạc và nghệ thuật biểu diễn.
- Khoa học xã hội: Tâm lý học, xã hội học, nhân chủng học, khoa học chính trị, kinh tế và giáo dục.
- Toán học và thống kê: Đại số, giải tích, hình học, xác suất và phân tích thống kê.
- Y học và chăm sóc sức khỏe: Giải phẫu, sinh lý học, dược lý, điều kiện y tế, phương pháp điều trị và hệ thống chăm sóc sức khỏe.
- Kinh doanh và tài chính: Quản lý, tiếp thị, kế toán, tài chính, kinh tế và khởi nghiệp.
- Luật pháp và chính trị: Hệ thống pháp luật, quan hệ quốc tế, lý thuyết chính trị, chính sách công và nhân quyền.
- Văn hóa đại chúng và giải trí: Phim ảnh, truyền hình, âm nhạc, thể thao, người nổi tiếng và xu hướng phổ biến.
- Cuộc sống hàng ngày: Du lịch, ẩm thực, sở thích, DIY, các mối quan hệ và phát triển cá nhân.
- Môi trường và địa lý: Biến đổi khí hậu, hệ sinh thái, tài nguyên thiên nhiên, địa lý tự nhiên và địa lý nhân văn.
Lưu ý : Mặc dù ChatGPT có kiến thức về nhiều chủ đề. Nhưng độ chính xác và chiều sâu của hiểu biết có thể khác nhau tùy thuộc vào chủ đề và mức độ phức tạp của câu hỏi hoặc nhiệm vụ.
3.4. Khả năng mở rộng và khả năng thích ứng
Mặc dù khó có thể cung cấp con số chính xác về mức độ ChatGPT có thể mở rộng và thích ứng do nhiều yếu tố. Chẳng hạn như tài nguyên tính toán, cơ sở hạ tầng và yêu cầu của ứng dụng. Nhưng chúng tôi có thể ước tính dựa trên kích thước của mô hình và dữ liệu đào tạo:
- Kích thước mô hình : ChatGPT được xây dựng trên kiến trúc GPT-4. Mặc dù kích thước chính xác của GPT-4 không được tiết lộ công khai. Nhưng GPT-3.5 tiền thân của nó, có 175 tỷ tham số. Có thể giả định rằng GPT-4 thậm chí còn có số lượng tham số lớn hơn. Cho phép nó nắm bắt các mẫu ngôn ngữ phức tạp hơn và cung cấp hiệu suất tốt hơn.
- Dữ liệu đào tạo : ChatGPT được đào tạo trên bộ dữ liệu khổng lồ chứa hàng terabyte dữ liệu văn bản có nguồn gốc từ các miền khác nhau. Chẳng hạn như trang web, sách, bài báo, v.v. Điều này cho phép mô hình có một cơ sở tri thức rộng lớn trải rộng trên nhiều chủ đề và lĩnh vực.
- Tài nguyên tính toán: Đào tạo ChatGPT trên các bộ dữ liệu lớn như vậy đòi hỏi sức mạnh tính toán đáng kể. Mô hình này thường được đào tạo bằng cách sử dụng GPU hoặc TPU hiệu suất cao. Có khả năng xử lý các phép toán phức tạp liên quan đến đào tạo mô hình học sâu.
- Tinh chỉnh : Việc điều chỉnh ChatGPT cho công việc chuyên biệt thường yêu cầu đào tạo bổ sung và học tăng cường trên các bộ dữ liệu tùy chỉnh có thể có kích thước từ hàng nghìn đến hàng triệu ví dụ. Tùy thuộc vào nhiệm vụ và hiệu suất mong muốn.
4. 5 ứng dụng tiềm năng của ChatGPT
4.1. Tạo nội dung
Với ChatGPT, có thể tạo nội dung chất lượng cao và hấp dẫn cho blog, trang web hoặc tài khoản mạng xã hội của mình. Nó có thể hỗ trợ soạn thảo các bài báo, tạo tiêu đề, tạo nội dung tiếp thị và thậm chí tạo ý tưởng chủ đề.
Bằng cách kết hợp từ khóa và điều chỉnh đầu ra dựa trên sở thích của mình. Chúng ta có thể tạo nội dung phù hợp với thương hiệu và đối tượng mục tiêu.
4.2. Chatbot, Trợ lý ảo và Hỗ trợ khách hàng
Bằng cách sử dụng API ChatGPT, các doanh nghiệp có thể tạo chatbot AI, trợ lý ảo và bộ phận trợ giúp có khả năng trò chuyện giống con người.
Các chatbot nâng cao này có thể trả lời các câu hỏi, đưa ra đề xuất, tạo ý tưởng. Thậm chí tham gia vào các tương tác mở rộng. Với ChatGPT, doanh nghiệp có thể hợp lý hóa các quy trình và cải thiện chất lượng cho cả người dùng nội bộ và bên ngoài.
4.3. Dịch ngôn ngữ
Mô hình này có thể được áp dụng để dịch văn bản giữa các ngôn ngữ với độ chính xác ấn tượng. Hỗ trợ việc học ngôn ngữ, giao tiếp và chia sẻ thông tin.
Việc sử dụng nó trong miền này hứa hẹn đến mức nền tảng học ngôn ngữ Duolingo đã công bố ra mắt Duolingo Max . Một cấp đăng ký mới sử dụng GPT-4 để đưa ra câu trả lời được cá nhân hóa và cho phép nhập vai trong học tập.
4.4. Trò chơi tương tác và kể chuyện
ChatGPT có thể được tích hợp vào các trò chơi điện tử hoặc trải nghiệm tương tác. Ví dụ như Dungeons & Dragons để tạo các cuộc đối thoại hoặc tường thuật năng động và hấp dẫn.
Nó có thể tạo ra ý tưởng câu chuyện, phát triển nhân vật hoặc thậm chí tạo ra toàn bộ thế giới hư cấu, hỗ trợ các nhà văn và nhà phát triển trò chơi.
4.5. Giáo dục và Dạy kèm
Các ứng dụng tiềm năng của nó trong lĩnh vực này là rất lớn. Nó có thể mang lại lợi ích cho cả sinh viên và nhà giáo dục theo nhiều cách khác nhau. Chẳng hạn như:
- Học tập được cá nhân hóa: ChatGPT có thể giúp tạo ra trải nghiệm học tập phù hợp. Bằng cách điều chỉnh theo nhu cầu, sở thích và trình độ kỹ năng cá nhân của học sinh. Nó có thể đề xuất các tài nguyên học tập, cung cấp tài liệu bổ sung. Hoặc đề xuất các hoạt động phù hợp với mục tiêu và phong cách học tập của học sinh.
- Dạy kèm theo chủ đề cụ thể: Kiến thức lĩnh vực sâu rộng của mô hình cho phép mô hình này hỗ trợ học sinh trong nhiều môn học. Chẳng hạn như toán học, khoa học, lịch sử và nghệ thuật ngôn ngữ. Nó có thể cung cấp giải thích, trả lời câu hỏi hoặc đưa ra hướng dẫn về các chủ đề cụ thể. Từ đó giúp học sinh hiểu và lưu giữ thông tin tốt hơn.
- Hỗ trợ và phản hồi bài tập về nhà : ChatGPT có thể hỗ trợ học sinh hoàn thành bài tập về nhà. Bằng cách cung cấp gợi ý, giải pháp từng bước. Hoặc phản hồi mang tính xây dựng về bài tập của họ. Nó cũng có thể giúp hiệu đính, xác định lỗi và đề xuất cải tiến trong bài tập viết của học sinh.
- Hỗ trợ học tập và luyện thi : Mô hình này có thể tạo ra các câu đố, câu hỏi thực hành hoặc thẻ ghi chú. Để giúp học sinh ôn tập và củng cố kiến thức của họ về tài liệu khóa học. Nó cũng có thể hướng dẫn sinh viên lập kế hoạch học tập hiệu quả và đưa ra các chiến lược làm bài kiểm tra để nâng cao thành tích thi của họ.
5. 5 hạn chế và thách thức của ChatGPT
5.1. Ngữ cảnh hạn chế
Ngữ cảnh của ChatGPT hạn chế khả năng xử lý và giữ lại ngữ cảnh từ các đoạn văn bản rất dài hoặc các cuộc hội thoại nhiều lượt. Điều này có thể dẫn đến việc mất đi sự mạch lạc và liên quan trong các câu trả lời khi ngữ cảnh vượt quá khả năng của nó.
5.2. Kiến thức không đầy đủ hoặc lỗi thời
Dữ liệu đào tạo của ChatGPT tính đến tháng 9 năm 2021. Nghĩa là phản hồi của ChatGPT có thể không có thông tin mới nhất về một số chủ đề. Cơ sở tri thức của nó cũng bị giới hạn bởi dữ liệu văn bản mà nó đã được đào tạo. Dữ liệu này có thể không bao quát toàn diện mọi chủ đề hoặc lĩnh vực.
5.3. Không thể xác minh sự thật hoặc truy cập thông tin theo thời gian thực
ChatGPT chỉ dựa vào kiến thức có sẵn từ dữ liệu đào tạo của mình. Điều đó có nghĩa là ChatGPT không thể xác minh sự thật, truy cập thông tin theo thời gian thực, thực hiện nghiên cứu trực tiếp hoặc báo cáo về các sự kiện hiện tại.
Hạn chế này có thể dẫn đến các câu trả lời không chính xác, dương tính giả, phủ định sai hoặc thông tin lỗi thời. Điều này khiến nó kém tin cậy hơn đối với các tác vụ yêu cầu thông tin cập nhật. Hoặc đã được kiểm chứng thực tế. Nếu đang sử dụng ChatGPT để tìm hiểu sự thật. Hãy đảm bảo rằng bạn đã kiểm tra chéo thông tin được cung cấp.
5.4. Lạm dụng các câu trả lời chung chung hoặc quá dài dòng
Văn bản do AI viết đôi khi quá dài dòng, chung chung hoặc lặp đi lặp lại. Điều này có thể làm giảm chất lượng và hiệu quả của kết quả đầu ra.
5.5. Thiếu lý luận hợp lý
ChatGPT có thể gặp khó khăn với lý luận thông thường. Hoặc hiểu kiến thức tiềm ẩn mà con người thấy trực quan. Điều này có thể dẫn đến các câu trả lời không chính xác. Hoặc vô nghĩa hoặc các câu trả lời nghe có vẻ hợp lý nhưng không chính xác, ngay cả khi mô hình dường như đang tạo ra văn bản mạch lạc.
6. Cân nhắc sử dụng và rủi ro tiềm ẩn của ChatGPT
6.1. Thành kiến và Phân biệt đối xử
ChatGPT có thể vô tình học và tái tạo các thành kiến có trong dữ liệu đào tạo của mình. Dẫn đến kết quả đầu ra củng cố định kiến hoặc duy trì sự phân biệt đối xử.
Điều quan trọng đối với các nhà phát triển là liên tục cải thiện quy trình đào tạo của mô hình. Để giảm bớt sự thiên vị và thúc đẩy sự công bằng trong nội dung do AI tạo ra.
6.2. Thông tin sai lệch và thao túng
ChatGPT viết văn bản nghe có vẻ hợp lý với kiến thức hạn chế và điều đó làm dấy lên mối lo ngại về khả năng sử dụng nó trong việc truyền bá thông tin sai lệch, tuyên truyền hoặc nội dung giả mạo sâu sắc.
Các nhà phát triển và người dùng phải làm việc cùng nhau để thực hiện các biện pháp bảo vệ và thúc đẩy tính minh bạch để chống lại những rủi ro này.
6.3. Quyền riêng tư và Bảo mật dữ liệu
ChatGPT dựa vào các tập dữ liệu lớn để đào tạo. Nó có thể chứa thông tin cá nhân hoặc nhạy cảm, gây lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu.
Điều quan trọng là OpenAI thu thập dữ liệu được ẩn danh. Và triển khai các biện pháp bảo mật mạnh mẽ để giúp bảo vệ quyền riêng tư của người dùng cuối và duy trì niềm tin vào các hệ thống trí tuệ nhân tạo.
6.4. Quá phụ thuộc và trách nhiệm giải trình
Việc áp dụng rộng rãi ChatGPT có thể dẫn đến sự phụ thuộc quá mức vào nội dung do AI tạo ra. Điều này có khả năng làm suy yếu khả năng sáng tạo và tư duy phản biện của con người.
Việc thiết lập các hướng dẫn rõ ràng về việc sử dụng AI có trách nhiệm và duy trì sự cân bằng giữa nội dung do con người và nội dung do AI tạo ra có thể trở nên quan trọng.
Đặc biệt, việc xác định trách nhiệm giải trình trong các trường hợp nội dung do AI tạo ra gây hại. Hoặc tranh chấp pháp lý có thể là một thách thức. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của các quy định rõ ràng và nguyên tắc đạo đức.
6.5. Tác động kinh tế và xã hội
Việc áp dụng ChatGPT và các công nghệ AI tương tự có thể có ý nghĩa kinh tế quan trọng. Nó có thể thay thế nhân công trong một số ngành nhất định. Hoặc dẫn đến việc các tập đoàn lớn tập trung nguồn tài nguyên AI.
Giải quyết những lo ngại này đòi hỏi sự hợp tác giữa các bên liên quan, bao gồm chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng. Để đảm bảo rằng lợi ích của trí tuệ nhân tạo được phân phối công bằng. Và các tác động tiêu cực tiềm ẩn của nó được giảm thiểu.
Tin tốt là OpenAI đã xem xét những lo ngại này và đã công bố một điều lệ . Qua đó, đặt ra sứ mệnh và mục tiêu của mình. Để đảm bảo sự phát triển liên tục của các hệ thống trí tuệ nhân tạo sẽ mang lại lợi ích cho toàn nhân loại.
7. Những phát triển và cải tiến trong tương lai của ChatGPT
7.1. Cải thiện khả năng hiểu và lưu giữ ngữ cảnh
Các nhà nghiên cứu OpenAI đang nỗ lực cải thiện khả năng của Chat GPT. Để hiểu và lưu giữ ngữ cảnh từ các đoạn văn bản dài và các cuộc hội thoại qua lại. Điều này sẽ giúp cải thiện tính nhất quán và mức độ liên quan của các câu trả lời.
Những cải tiến này có thể làm cho Chat GPT trở nên hiệu quả hơn nữa đối với các tác vụ phức tạp. Chẳng hạn như các ứng dụng dựa trên hội thoại hoặc tóm tắt.
7.2. Tăng cường lập luận thông thường
Trong tương lai, Chat GPT có thể kết hợp các khả năng suy luận thông thường tốt hơn. Cho phép mô hình xử lý kiến thức tiềm ẩn và hiểu biết trực quan hiệu quả hơn.
Điều này sẽ dẫn đến những câu trả lời chính xác. Và có ý nghĩa hơn với ít câu hỏi tiếp theo hơn. Ngay cả trong những tình huống đòi hỏi sự hiểu biết về kinh nghiệm của con người hoặc kiến thức ngầm.
7.3. Giảm thiểu định kiến và công bằng
Các nhà phát triển có kế hoạch tiếp tục tập trung vào việc giảm sai lệch và thúc đẩy sự công bằng trong kết quả đầu ra của ChatGPT. Bằng cách tinh chỉnh quy trình đào tạo, quản lý dữ liệu và đánh giá mô hình.
Những nỗ lực này sẽ giúp đảm bảo rằng nội dung do AI tạo ra. Mang tính đại diện hơn, toàn diện hơn và ít có xu hướng duy trì định kiến hoặc phân biệt đối xử có hại.
7.4. Truy cập thông tin theo thời gian thực và kiểm tra thông tin
Những phát triển trong tương lai về mô hình ngôn ngữ AI. Có thể bao gồm khả năng truy cập thông tin theo thời gian thực hoặc thực hiện nghiên cứu trực tiếp. Cho phép ChatGPT đưa ra phản hồi chính xác và cập nhật hơn.
Việc tích hợp các khả năng kiểm tra thực tế cũng có thể nâng cao độ tin cậy của thông tin do mô hình tạo ra.
7.5. Cải thiện khả năng thích ứng và tùy chỉnh
Những tiến bộ trong kỹ thuật học chuyển giao và tinh chỉnh sẽ cho phép ChatGPT dễ dàng thích ứng hơn với các nhiệm vụ, lĩnh vực hoặc ngành cụ thể, tiếp tục mở rộng phạm vi ứng dụng của nó.
Các tùy chọn tùy chỉnh được cải thiện. Sẽ cho phép người dùng điều chỉnh hành vi của mô hình hiệu quả hơn. Đảm bảo rằng nội dung do AI tạo phù hợp với các yêu cầu và sở thích riêng của họ.
Kết luận
ChatGPT là một mô hình ngôn ngữ tiên tiến đã thể hiện khả năng vượt trội trong việc hiểu và tạo ngôn ngữ tự nhiên. Nó có phạm vi sử dụng rộng rãi. Từ tạo nội dung và hỗ trợ khách hàng đến giáo dục và dạy kèm…
Mặc dù có nhiều ưu điểm nhưng phải thừa nhận rằng ChatGPT có những hạn chế và thách thức. Chẳng hạn như khả năng duy trì bối cảnh hạn chế, kiến thức không đầy đủ hoặc lỗi thời, thành kiến và thiếu suy luận thông thường. Ngoài ra, các cân nhắc về đạo đức và rủi ro tiềm ẩn là điều cần thiết. Để đảm bảo sử dụng công nghệ AI một cách an toàn và có trách nhiệm.
Tương lai của ChatGPT rất tươi sáng. Với quá trình nghiên cứu và phát triển đang diễn ra sẽ mở đường cho những cải tiến về mọi mặt. Bằng cách tiếp tục đổi mới và giải quyết những thách thức mà các mô hình ngôn ngữ AI gặp phải. Con người có thể khai thác sức mạnh của ChatGPT. Để cách mạng hóa cách chúng ta giao tiếp, làm việc, học hỏi và tương tác với thế giới kỹ thuật số!
Xem thêm: Tại sao bạn nên lựa chọn một trình duyệt riêng tư?
